Zgodnie z wyrokiem z dnia 14 listopada 2023 r. w sprawie SA/Rz 1653/22 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie
„Przypadki uprawniające do zwolnień zostały w art. 64 u.p.s. wymienione jedynie przykładowo, w formie katalogu otwartego, co oznacza, że strona ma prawo powoływać się na wszystkie przesłanki, które w jej ocenie mają wpływ na zasadność obciążenia jej opłatami za pobyt członka rodziny w DPS. Ograniczenie badania przesłanek zwolnienia z opłat za pobyt mieszkańca w DPS do związanych tylko ze sferą materialnego statusu osób zobowiązanych, nie znajduje uzasadnienia w treści art. 64 u.p.s., mającego charakter otwartego katalogu okoliczności mogących prowadzić do zastosowania ulgi.”
Z kolei zgodnie z dnia 5 grudnia 2023 r. w sprawie AA SA/Bk 760/23 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku:
„Przepis art. 64 pkt 7 u.p.s. nie nakazuje osobie obowiązanej do wnoszenia opłaty przedłożenia wszelkich dokumentów potwierdzających naruszenie obowiązków alimentacyjnych lub obowiązków rodzinnych razem z wnioskiem, bowiem w tym przepisie ustawodawca posługuje się sformułowaniem „w szczególności”.
Z treści art. 64 pkt 7 u.p.s. wynika, że osoba wnosząca opłatę za pobyt mieszkańca w DPS ma wykazać rażące naruszenie przez mieszkańca domu obowiązku alimentacyjnego lub innych obowiązków rodzinnych względem osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty. Powyższe „wykazanie” nie musi nastąpić wyłącznie na podstawie dokumentów, mając na uwadze treść art. 75 § 1 k.p.a., który dopuszcza jako dowód wszystko co może się przyczynić do wyjaśnienia sprawy, może to uczynić na podstawie każdego prawnie dopuszczalnego dowodu, w tym także zeznań świadków, opinii biegłych czy też oględzin. Można zatem wykazywać naruszenie obowiązków alimentacyjnych czy też rodzinnych również na podstawie zeznań świadków.”