Zgodnie z wyrokiem WSA w Poznaniu z dnia 25 listopada 2022 r. w sprawie sygn. akt III SA/Po 685/22:
„Przewidziany w art. art. 78 ust. 2 pkt 1 p.r.d. termin stanowi termin zawity, z niezachowaniem którego ustawa wiąże ujemne skutki dla strony w postaci kary pieniężnej z art. 140mb pkt 2 P.r.d. Stwierdzając zatem uchybienie przez skarżącą rzeczonego terminu – z uwagi na zgłoszenie o nabyciu pojazdu – organ powinien w pierwszej kolejności zawiadomić stronę o tym uchybieniu wyznaczając jej termin 30 dni na złożenie wniosku o przywrócenie terminu”.
Podobnie wskazał WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 25 listopada 2022 r. w sprawie sygn. akt III SA/Po 745/22:
„Stwierdzając uchybienie przez skarżącą terminu z art. 78 ust. 2 pkt 1 P.r.d. organ powinien w pierwszej kolejności zawiadomić stronę o tym uchybieniu, wyznaczając jej termin 30 dni na złożenie wniosku o przywrócenie terminu”.
Przekładając powyższe na realia niniejszej sprawy bezspornym jest, że Organ w piśmie z dnia 26 marca 2021 r. nie zawiadomił mnie o uchybieniu terminu do złożenia wniosku pouczając o możliwości złożenia wniosku o przywrócenie terminu.
Zgodnie z art. 78 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 450 z późn. zm., dalej „ustawa” lub „p.r.d.”) właściciel pojazdu zarejestrowanego jest obowiązany zawiadomić w terminie nieprzekraczającym 30 dni starostę o nabyciu lub zbyciu pojazdu. Natomiast art. 140mb pkt 2 ustawy stanowi, że kto będąc właścicielem pojazdu zarejestrowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wbrew przepisowi art. 78 ust. 2 pkt 1 nie zawiadamia starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu – podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 1000 zł. W świetle art. 140n ust. 1 i ust. 2a ustawy, kara ta jest nakładana w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez starostę. Ustalając wysokość kary pieniężnej uwzględnia się zakres naruszenia, powtarzalność naruszeń oraz korzyści finansowe uzyskane z tytułu naruszenia ustawy (art. 140n ust. 4 ustawy). Do przedmiotowej kary pieniężnej w zakresie nieuregulowanym w ustawie, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (art. 140n ust. 6).
W ocenie strony zasadne jest odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej. Zgodnie bowiem z art. 189f k.p.a.: § 1. Organ administracji publicznej, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli:
1) waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa lub
2) za to samo zachowanie prawomocną decyzją na stronę została uprzednio nałożona administracyjna kara pieniężna przez inny uprawniony organ administracji publicznej lub strona została prawomocnie ukarana za wykroczenie lub wykroczenie skarbowe, lub prawomocnie skazana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe i uprzednia kara spełnia cele, dla których miałaby być nałożona administracyjna kara pieniężna.
- 2. W przypadkach innych niż wymienione w § 1, jeżeli pozwoli to na spełnienie celów, dla których miałaby być nałożona administracyjna kara pieniężna, organ administracji publicznej, w drodze postanowienia, może wyznaczyć stronie termin do przedstawienia dowodów potwierdzających:
1) usunięcie naruszenia prawa lub
2) powiadomienie właściwych podmiotów o stwierdzonym naruszeniu prawa, określając termin i sposób powiadomienia.
- 3. Organ administracji publicznej w przypadkach, o których mowa w § 2, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli strona przedstawiła dowody, potwierdzające wykonanie postanowienia”.
W świetle utrwalonego już stanowiska sądów administracyjnych powołany przepis ma zastosowanie w sprawie dotyczącej kary przewidzianej w art. 140mb ustawy. „Ani przepisy ustawy p.r.d., ani też przepisy działu III Ordynacji podatkowej, nie zawierają uregulowań dotyczących odstąpienia od wymierzenia kar. Przepisy tej ustawy (art. 140n ust. 4 p.r.d.) regulują przesłanki wymiaru kary administracyjnej, przy jednoczesnym braku uregulowań w zakresie np. odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej. Okoliczność ta, przy uwzględnieniu treści reguły kolizyjnej z art. 189a § 2 k.p.a. in fine daje podstawy do wyrażenia poglądu co do powinności stosowania normy z art. 189f k.p.a. na tle spraw związanych z nakładaniem kar pieniężnych w trybie przepisów p.r.d. Przy uwzględnieniu zatem »odpowiedniego« stosowania przepisów Ordynacji podatkowej, jak również przy zastrzeżeniu, że przepisy tej ustawy nie określają np. warunków odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej (co oczywiste), w sprawie należało m.in. przyjąć, że stosowanie na gruncie p.r.d. przepisu art. 189f k.p.a. jest nie tylko wymagane, ale i zgodne z intencją ustawodawcy, którego zamysłem było ujednolicenie zasad wymiaru kar pieniężnych w systemie prawa, za wyjątkiem przypadków uregulowania tych kwestii w przepisach odrębnych. Skoro, jak wspomniano wyżej przepisy odrębne (p.r d. i O.p. poprzez odpowiednie stosowanie w rozumieniu art. 140n ust. 6 p.r.d.) nie regulują kwestii odstąpienia od wymierzenia kary, w sprawie należało zastosować art. 189f k.p.a.” (wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 kwietnia 2021 r., VII SA/Wa 2261/20, CBOSA).
Zgodnie z wyrokiem wyrok WSA w Gliwicach z dnia 13 maja 2021 r., II SA/Gl 1345/20, CBOSA:
„Orzekające w niniejszej sprawie organy w ogóle nie rozważyły możliwości zastosowania art. 189f k.p.a., co implikuje naruszenie art. 8, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a., które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy- zwłaszcza że okoliczności przemawiające za odstąpieniem od nałożenia kary jawią się w niniejszej sprawie jako prawdopodobne. Warto tu zwrócić uwagę choćby na okoliczności przytoczone przez organ odwoławczy w kontekście wymiaru kary – zdaniem Sądu, wymagają one rozważenia nie tylko przez pryzmat art. 140n ust. 4 p.r.d., ale także przez pryzmat art. 189f k.p.a.